บทกลอนสอนใจ EP.5
หลังคาเรือน มุงไม่ดี มีรูรั่ว
ฝนตกทั่ว รั่วรดเรือน เปื้อนเปียกได้
หลังคาเรือน มุงดีทั่ว ไม่รั่วใด
ฝนห่าใหญ่ ตกคราใด ไม่รดเรือน
หลังคาเรือน มุงไม่ดี มีรูรั่ว
ฝนตกทั่ว รั่วรดเรือน เปื้อนเปียกได้
หลังคาเรือน มุงดีทั่ว ไม่รั่วใด
ฝนห่าใหญ่ ตกคราใด ไม่รดเรือน
ไม่จำเป็น ต้องเด่น เช่นใครเขา
เพียงแค่เรา ทำให้ดี เท่าที่ไหว
ไม่จำเป็น ต้องยื้อแย่ง แข่งกับใคร
เท่าที่ได้ เท่าที่มี เท่านี้พอ
เกิดเป็นคน ทั้งที มีศรีศักดิ์
ต้องรู้จัก มีใจรัก ในศักดิ์ศรี
หมั่นสร้างสม อบรม บ่มความดี
ได้ดังนี้ ไม่เสียที ที่เป็นคน
อันชีวิต ทุกคน บนโลกนี้
ย่อมมีดี มีแย่ สุดแก้ไข
มีสุขบ้าง ทุกข์บ้าง ต่างกันไป
จงทำใจ เรียนรู้ อยู่กับมัน
แม้หามิตร ดีดี ไม่มีแน่
ก็อย่าแล ปาปมิตร จิตหยาบช้า
ตัวคนเดียว เที่ยวไป ในโลกา
ยังดีกว่า หลงผิด คบมิตรพาล
อย่าดูหมิ่นบาป อย่าดูแคลนบุญ ตึกสูงระฟ้า เริ่มต้นที่อิฐก้อนแรก น้ำฝนที่เต็มอยู่ในตุ่ม เริ่มต้นที่เม็ดฝนเม็ดแรก เหรียญที่มีอยู่เต็มกระปุกออมสิน เริ่มต้นที่เหรียญแรก เดินทางหมื่นลี้ ก็เริ่มต้นที่ก้าวแรก ฝนตกวันละนิดย่อมทำให้ตุ่มที่เปิดฝาตั้งไว้กลางแจ้งเต็มได้ ฉันใด บุญและบาปแม้เพียงเล็กน้อยย่อมพอกพูนแก่ผู้กระทำบ่อย ๆ ฉันนั้นเหมือนกัน องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้ตรัสพระคาถาไว้ว่า มาวมญฺเญถ ปาปสฺส…..น มตฺตํ...
การค้าขายที่ผิดศีลธรรม (มิจฉาวณิชชา) พูดถึงเรื่องอาชีพนั้นก็มีหลากหลายสาขา มีเยอะจนบอกไม่ถูกเลยทีเดียวเชียวแหละ แต่เมื่อย่อลงแล้วก็เหลืออยู่ 2 อาชีพ คือ สัมมาชีพ อาชีพที่ถูกต้องสุจริต และมิจฉาชีพ อาชีพที่ทุจริตผิดศีลผิดกฎหมาย อันนี้ต้องแยกแยะให้ดี คำทั้งสองนั้นมันมีนัยที่ควรพิจารณาอยู่พอสมควร อาชีพบางอย่างไม่ผิดกฎหมาย แต่มันผิดศีล เรียกว่ามิจฉาชีพ อาชีพบางอย่างไม่ผิดศีลและไม่ผิดกฎหมาย อันนี้เรียกว่าสัมมาชีพ พอพูดมาถึงตรงนี้แล้วก็คงพอจะนึกออกนะว่าอาชีพที่ผิดกฎหมายด้วยผิดศีลด้วยจะเรียกว่าอะไร...
รีบขวนขวายในความดี ห้ามจิตเสียจากความชั่ว อันธรรมดาจิตของปุถุชนคนธรรมดาอย่างเรา ๆ นั้นย่อมมีปกติซัดส่าย คือซัดส่ายไปในฝ่ายกุศลบ้าง ซัดส่ายไปในฝ่ายอกุศลบ้าง คิดเรื่องดี ๆ บ้าง คิดเรื่องชั่ว ๆ บ้าง คิดอยากจะทำบุญบ้าง คิดอยากจะทำบาปบ้าง ท่านทั้งหลายเคยหรือไม่ ที่คิดอยากจะทำความดีบางอย่าง แต่ปล่อยให้เวลาผ่านไป คิดกลับไปกลับมา สุดท้ายก็ไม่ได้ทำ...
อยู่อย่างไรให้มีความสุข บ้านเมืองเราเดี๋ยวนี้ร้อนนะ อากาศก็ร้อน คนก็ร้อน อากาศร้อนนี่ไม่เท่าไหร่ น้ำมีให้อาบ พัดลมมี แอร์มี ก็เปิดกันเข้าไป หาค่าไฟมาจ่ายให้ได้ก็แล้วกัน แต่คนร้อนนี่สิแก้ลำบาก เพราะคนร้อนนี่มันร้อนที่ใจ ใจใครก็ใจมัน สำคัญที่คำว่า “ใจใครก็ใจมัน” นี่แหละ เพราะต่างคนก็ต่างยึดใจตัวเองเป็นใหญ่ ไม่ค่อยจะนึกถึงใจคนอื่นกันสักเท่าไหร่ ก็เลยอยู่ด้วยกันลำบาก ไม่ต้องพูดถึงใครอื่นไกลเลย...
การสั่งสมบุญทำให้เกิดความสุข การสั่งสมบุญทำให้เกิดความสุข สิ่งต่าง ๆ ทั้งหลายทั้งปวงบนโลกใบนี้เกิดขึ้นมาได้ ดำรงอยู่ได้ เป็นไปได้ และแตกสลายย่อยยับไป ล้วนแล้วแต่มีเหตุสนับสนุนและมีเหตุตัดรอน เช่นรถคันหนึ่งก่อนจะเป็นรถได้ก็ต้องมีวัสดุสำหรับสร้างรถและมีคนนำวัสดุนั้นมาสร้างเป็นรถ รถคันเดียวกันนี้จะวิ่งได้ก็ต้องมีเชื้อเพลิงมีคนขับ รถเสื่อมสภาพลงก็เพราะวัสดุที่ใช้สร้างนั้นผุผังไปตามกาล คนเราก็เหมือนกัน การที่เราเกิดมาเป็นคนได้นี่ก็เพราะบุญ บุญที่เราได้เคยสร้างสมอบรมมาตั้งแต่อดีตชาติหนุนส่งให้เราท่านทั้งหลายได้เกิดมาเป็นคนในชาตินี้ และเราท่านทั้งหลายมีชีวิตอยู่ได้ก็ด้วยบุญเก่า ถ้าตายเมื่อไหร่ก็คือหมดบุญเก่า ทีนี้ เมื่อเรารู้แล้วว่าเราเกิดเป็นคนได้ก็ด้วยบุญ แล้วชาติหน้าล่ะ...
การสั่งสมบาปทำให้เกิดทุกข์ร่ำไป “ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว” คำๆนี้เราได้ยินกันอยู่บ่อยๆนะครับ ซึ่งก็ปฏิเสธไม่ได้ เพราะมันเป็นอย่างนั้นจริงๆ ถ้าทำกรรมดี ก็ได้รับผลดี ถ้าทำกรรมชั่ว ก็ย่อมได้รับผลชั่ว เป็นอย่างนี้มาแต่ไหนแต่ไรมา ไม่มีผิดเพี้ยน ไม่มีเปลี่ยนแปลง องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ได้ตรัสยืนยันไว้ว่า ปาปญฺเจ ปุริโส กยิรา………..น นํ กยิรา ปุนปฺปุนํน...
กรรมกิเลส สาเหตุแห่งความมัวหมอง “กรรมกิเลส” เป็นชื่อเรียกกรรมหรือการกระทำที่ทำแล้วทำให้จิตใจเศร้าหมอง มีอยู่ 4 ประการ คือ 1. ปาณาติบาต ปาณาติบาต ได้แก่ การยังสัตว์มีชีวิตให้ตกล่วงไป ก็คือการฆ่าสัตว์ตัดชีวิตนั่นเอง สัตว์มีชีวิตนี้หมายเอาทั้งมนุษย์และสัตว์ดิรัจฉาน บรรดาที่ยังมีลมหายใจเข้าออก สันตติคือความสืบต่อแห่งชีวิตยังไม่ขาด ผู้ใดไปทำให้สัตว์มีชีวิตหรือสัตว์มีปราณดังว่านั้นให้มีอันต้องหยุดหายใจ สันตติขาดตายไป ผู้นั้นได้ชื่อว่ากระทำปาณาติบาต...